TRANSMUTACJE. Festiwal Korespondencji Sztuk 2021

wernisaż: 10.09.2021, godz. 18.00, Galeria Związku Polskich Artystów Plastyków w Toruniu
prezentacja: 10-26.09.2021

edycja II: Duch zastępczy

DUCH ZASTĘPCZY*
2 edycja Transmutacji dotyka postawy kontemplacyjnej w odniesieniu do sztuki i pomyślana jest jako spotkanie „współaktorów” – artysty z widzem, rozważanie o trwałości przeżyć w dziele, życiu gdzieś… poza materią, rozmowa istnień o niewytłumaczalnym.
Poprzez upublicznienie dzieła, często w formie „pro-cesji” twórczej, prawo do rozważania nad powstałym artefaktem przechodzi kolejno na odbiorcę. Uwalniane są wówczas nowe przestrzenie dla słowa niewypowiadalnego – medytacji, stałej części obrządku sztuk „pięknych”.
Uczucie i intuicja, trans i dążenie do celu dokonuje się dzięki posiadanej łasce. Elementy mistyczne** w działaniach performatywnych, a także ich związki z dawnymi rytuałami są nadzwyczaj bliskie. Przeróżnie formowane wypowiedzi o osobistych światach, różne sposoby wyrażenia doznanych wrażeń, przywodzą na myśl próbę wywołania pierwotnych przeżyć religijnych, nawet w realizacjach osób deklarujących ateizm.
Przemysław OBARSKI

* „duch zastępczy”, inaczej symbol – termin z j. jap. w oryginale brzmiący: „mitama siro”
** „Mistycy starają się różnymi środkami – werbalnie, ale także za pomocą obrazów, symboli i wszelkich środków ekspresji artystycznej – przekazać to, co w ich doświadczeniu mistycznym jest niewyrażalne.
Mistyczny charakter utworu może być rezultatem zarówno autentycznego doświadczenia mistycznego, jak i celowym, zastosowanym świadomie środkiem artystycznego wyrazu.”

II edycja Transmutacji „Duch Zastępczy”, dotyka postawy kontemplacyjnej, w odniesieniu do sztuki, i pomyślana jest, jako spotkanie/interakcja, artysty z widzem, w celu rozważenia trwałości przeżyć, „zapisanych” w dziele, jako bezwzględnie trwałych, lub nietrwałych – ewaluujących aksjologicznie.Rozważanie nad tą zmiennością, ma dotyczyć dwóch podmiotów – artysty, wobec własnego dzieła, i odbiorcy, zależnie, od doświadczania przez nich różnych jakości rzeczywistości. Warunek ten, jest determinantem zmiany, ich wartościujących odniesień, do dzieła sztuki. Nie idzie tu, o aksjonormatywność, o, relewantne odniesienie, artysty i odbiorcy, do tego samego, artystycznego wytworu. Idzie, o aspektywne ujęcie, ukierunkowane własną mozaiką doświadczeń, preferencji i apreferencji, jako wypadkowych doświadczania rzeczywistości, przez te podmioty. II edycja Transmutacji, zadaje pytanie, o sens przeżycia artystycznego, jako akcentu tego, co poza materią. O rodzaj medytacji, jako stałej części obrządku sztuki. Wprowadza to, szeroko pojęty mistycyzm, relację z rzeczywistością pozamaterialną, która ma być wynikiem kontemplacji dzieła. Ujęcie tego, w symbolikę określonych religii, uposażenie się w światopogląd, w koncepcje filozoficzne i w ideologie, dookreślają lub przewartościowują dzieło, zamierzone i wytworzone, w swojej pierwszej, fundamentalnej postaci.
Dlatego dzieło sztuki, jest zawsze czymś po czymś, i zawsze czymś przed czymś, ponieważ funkcjonuje po idei, ukonstytuowania go przez artystę, i przed ideą, ukonstytuowania go przez odbiorcę. Jest więc w „środku”, pomiędzy ideami, dysponując, neutralnością aksjologiczną. Przedmiot artystyczny, w takiej zależności, nie konstytuuje bezwzględnej treści dzieła. Nie jest „nagim faktem”. Neutralność aksjologiczna sztuki, dostarcza „en” możliwości, do jej ideowego przetwarzania, do uruchomienia „en” estetyk, jako emocjonalnego epifenomenu, obcowania z dziełem.
II edycja Transmutacji „Duch Zastępczy”, dotyka takiej postawy kontemplacyjnej. Postawy mistycznej, która jest w opozycji, do jednostronnie komunikowalnego, powszechnego, nadawania/odbierania treści sztuki, przez podmioty poznające – artystę i widza.
dr Wojciech KOWALCZYK

uczestnicy:
Piotr AMBROZIAK Warszawa (PL)
Tania BOHUSLAVSKA Kijów (UA)
Anna DREJAS Bydgoszcz (PL)
Edyta DZIERŻ Warszawa (PL)
JACASZEK / Michał JACASZEK Gdańsk (PL)
PLAŻA ZACHODNIA / Maciej JACIUK Kołobrzeg (PL)
Zbynek JANACEK / Ostrava (CZE)
LAURA MAKABRESKU / Kamila KANSY Kraków (PL)
Wojciech KOWALCZYK Bydgoszcz (PL)
Katarzyna KROCZEK-WASIŃSKA Bytom (PL)
Krzysztof KULA Katowice (PL)
SHLAGART / Joanna MAŁECKA Łódź (PL)
Tomasz MISIAK Poznań (PL)
Adam MOLENDA Cieszyn (PL)
Adam NOWACZYK Kórnik (PL)
Przemysław OBARSKI Bełchatów (PL)
Marcin OLEJNICZAK Konin (PL)
Wiktor SKOK Łódź (PL)
Marian STĘPAK Toruń (PL)
Maciej SYPNIEWSKI Konin (PL)
Tomasz WLAŹLAK Toruń (PL)

kuratorzy: Wojciech Kowalczyk i Przemysław Obarski
koordynatorzy: Adam Nowaczyk i Marian Stępak

patronat: Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, Wydział Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa
organizator: Fundacja ArtDywizjon
współorganizatorzy: Związek Polskich Artystów Plastyków – Okręg Toruński i Galeria Arterier w Bełchatowie
patronat medialny: TVP3 Bydgoszcz